Wat veertig jaar geleden een vaste waarde was in ons landschap, is nu helaas bijna verleden tijd… en dan heb ik het over ‘het greffen van de canina’.
Velen zullen zich nu eens in de haren krabben en terecht. Vroeger waren er binnen elke gemeente verschillende rozenkwekerijen en uitgestrekte rozenvelden sierden ons landschap. Serskamp en omgeving werd daarom de rozenstreek genoemd. Uiteraard kwamen die rozen er niet vanzelf en ging er heel wat handenarbeid aan vooraf eer we een boeketje rozen konden op tafel plaatsen.
In het voorjaar werd de canina of hondsroos geplant. In de zomermaanden werd dan op de onderstam van deze canina een oog van een bestaande rozentak geënt. Dit proces wordt oculeren, enten of ook wel griffelen genoemd. In onze streektaal was dat ‘greffen’. Nadat het oog op de onderstam geplaatst wordt, dient dit afgedekt te worden met oculatierekjes of raffia. Op die manier kan het oog zich hechten op de (wilde) onderstam en krijgen we later prachtige rozen.
Het is zeker geen eenvoudig proces en ‘greffen’ was dan ook een echte kunst. De meeste jongeren zochten een vakantiejob als ‘greffer’ of ‘binder’ bij een van de vele rozenkwekerijen. Meestal werd gestart rond de leeftijd van 11 – 12 jaar als ‘binder’. Dan had je de nobele taak om elke onderstam waar een oog geënt was te bedekken met een oculatierekje of een plastieksken zoals wij dat noemden. Het waren leuke tijden en we leerden daar al vlug onze eerste sigaret roken of ons eerste pintje drinken. De ultieme promotie was uiteraard, wanneer je na een jaar of twee als binder uw sporen had verdiend, aan de slag te mogen gaan als ‘greffer’. Dan was je echt bij de ‘grote’. Een goede greffer dwong immers respect af.
Het was een leuke tijd voor iedereen. Helaas vonden de politiekers een paar jaren later dat ‘kinderen’ onder de zestien geen arbeid meer mochten verrichten. Er werd op een gegeven moment zelf een ware klopjacht ingezet om overtredingen op te sporen, de ‘greffers en binders’ verdwenen van onze velden en bijgevolg de rozenvelden ook.
Ik was dan ook heel blij verrast afgelopen week nog twee ‘greffers’ aan het werk te zien in Smetlede. Ze zijn er dus nog, maar deze dappere laatsten zijn waarschijnlijk ook, helaas, met uitsterven bedreigd.
